Dziękujemy i zapraszamy za rok
Wszystkich zainteresowanych sztuką garncarskiego rzemiosła zapraszamy na warsztaty ceramiki tradycyjnej. Będą czekały dwa stanowiska, na których będzie można poznać technikę wykonywania ceramiki łążkowskiej oraz dziewięć stanowisk reprezentowanych przez ośrodki garncarskie i pracownie z innych bliskich i odległych stron naszego kraju. Dostępna do zwiedzania będzie pracownia garncarska, można będzie zaglądnąć w głąb garncarskiego pieca.
Jeśli ktoś będzie chciał spróbować czegoś innego, zapraszamy do udziału w warsztatach wykonywania instrumentów glinianych. Wybitni ceramicy - Grzegorz Korzeniec, Paweł Urbanik oraz Oktawiusz Stępień zaprezentują jak z gliny uformować kształt, który będzie wydawał dźwięki. Warsztaty - mamy nadzieję - przybliżą fakt, że oprócz bogato zdobionej ceramiki użytkowej (garnków, dzbanków, mis, talerzy) oraz kafli piecowych, w Łążku wyrabiano również niekiedy inne przedmioty: gliniane figurki, kropielniczki, ptaszki, gwizdki, okaryny. Do 2020 r. zajmował się tym nieżyjący już Eugeniusz Urbanik. Jego okaryny są do tej pory wykorzystywane przez lokalnych muzyków ludowych. Obecnie tradycję tę kontynuuje jego syn Paweł. Wraz z nim warsztaty poprowadzą jeszcze dwaj ceramicy - Grzegorz Korzeniec oraz Oktawiusz Stępień. Grzegorz Korzeniec od przeszło 8 lat zajmuje się wykonywaniem glinianych instrumentów ludowych w oparciu o wiedzę zaczerpniętą od nauczycieli z różnych stron świata, z badań i prac naukowych oraz z własnej praktyki. Z biegiem lat wypracował autorską wersję ludowego instrumentu jakim jest gliniany flet czyli okaryna. Okaryny wykonuje całkowicie ręcznie bez użycia formy, dzięki temu każda z nich posiada unikalną barwę, dźwięk i wygląd. Oprócz okaryn wykonuje również rozmaite gwizdki, wtym gwizdki wodne, naśladujące dźwiękiem ptaki oraz inne zwierzęta. Oktawiusz Stępień - garncarz, ceramik i twórca ceramicznych aerofonów, jest także instruktorem warsztatów ceramicznych i plastycznych. Od 16 roku życia gra i interesuje się etnicznymi instrumentami muzycznymi, od sześciu lat związany jest z kulturą ludową Podlasia.
Warsztaty ceramiki tradycyjnej oraz warsztaty wykonywania instrumentów glinianych będą się odbywały równolegle w pracowni Adama Żelazko – Łążek Garncarski 27, w godzinach 10.00-17.00. Udział w Spotkaniach jest bezpłatny. W przypadku większych grup zorganizowanych (kolonie, wycieczki) prosimy aby w miarę możliwości chęć udziału zgłosić wcześniej telefonicznie dzwoniąc pod nr tel.: 15/8724 679.
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzącychz Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego |
Warsztaty ceramiki tradycyjnej
Wypał pit-fire
Wypał pit-fire (neolityczny) jest prawdopodobnie najstarszą i najbardziej prymitywną metodą wypalania ceramiki drewnem. Ta tradycyjna metoda wypalania ceramiki stosowana była przez wiele kultur na całym świecie od setek lat.
Gotowe wyroby są układane w dole wykopanym w ziemi na trocinach, poprzetykane galązkami, a na końcu przykryte stosem drewna. Drewno jest podpalane od góry. Przez kilka godzin dorzuca się drewno aż do momentu kiedy ogień zejdzie do dna dołu. Temperatura może osiągać 1000º C. Wtedy dół przykrywamy i pozostawiamy do ostygnięcia.
Wyroby ceramiczne mogą być wcześnie polerowane i zbiskwitowane. Podczas wypalania w dole ceramika jest wystawiona na działanie ognia, dymu i z dodatkami organicznymi jak np. skórki bananowe, kawa cukier, sól tworzą abstrakcynje wzory na powierzchni. Użycie tlenków i soli różnych metali pozwala uzyskać żywe kolory, od pomarańczowego przez brązy aż po czarny. Pokrycie woskiem i wypolerowanie powierzchni ceramiki po wypale daje niepowtarzalne efekty, które nie da się uzyskać przy użyciu innych metod wypalania.
Proces jest bardziej nieprzewidywalny i trudny do kontrolowania. Jednak dla wielu ceramików jest to fascynująca i kreatywna metoda wypalania, która pozwala na tworzenie unikalnych i oryginalnych prac (aut. Urszula Bugajewska).
Niżej prezentujemy kilka prac z galerii Urszuli Bugajewskiej wypalonych techniką pit-fire.
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury |
XVI Ogólnopolskie Spotkania Garncarskie |
ZAPRASZAMY!!!
Każdy kto bywał na poprzednich edycjach Ogólnopolskich Spotkań Garncarskich z pewnością miał już okazję uczestniczyć w innych projektach przygotowanych i realizowanych przez Martę i Pawła, w warsztatach na kołach z Dalekiego Wschodu (japońskim i indyjskim), czy budowie dawnego pieca kopułowego. Pracownia przez nich prowadzona specjalizuje się m.in. w odtwarzaniu starych technologii garncarskich i wytwarzaniu według nich ceramiki, uczestniczy również w festynach archeologicznych i historycznych, pokazach i plenerach.
Projekt „Patelnie, łatuszki, grapeny, trójnóżki. Ceramika naczyniowa przy produkcji i konsumpcji pieczywa plackowego” będzie miał formę zarówno prezentacji, jak i warsztatów. Uczestnikom Spotkań zostanie zaprezentowana ceramika kuchenna i stołowa służąca do przygotowywania potraw i ich spożywania. Bazą będą tu wybrane zespoły ceramiki z I poł. XIX w. zrekonstruowane na podstawie opracowań historyczno-archeologicznych o formach pochodzenia miejscowego (Słowiańszczyzna) oraz formy napływowe związane z osadnictwem. Uzupełnieniem tej części będzie wykład na temat technik wykonania prezentowanych i używanych w trakcie warsztatów naczyń glinianych.
Druga część projektu odbędzie się w formie warsztatów kulinarnych, w trakcie których uczestnicy XV Ogólnopolskich Spotkań Garncarskich będą mieli możliwość aktywnie uczestniczyć w przygotowaniu składników i wypiekaniu różnego rodzaju „placków” z ciasta miękkiego (rzadkiego) i twardego, z ciasta przaśnego i zakiszonego.Całość będzie realizowana na trzech stanowiskach:
1. Patelnie, łatuszki, grapeny, trójnóżki - prezentowa tu będzie ceramika kuchenna i stołowa, oraz próba odtworzenia sposobu ich użytkowania w formie warsztatowej. Zrekonstruowane typy form naczyń zostaną powiązane ze stosownym nazewnictwem.
2. Żarna rotacyjne, stępa, drobne narzędzia drewniane i metalowe do przemiału (niecki, sita, szufelki) - będzie tu wytwarzana mąka i inne składniki pieczywa plackowego.
3. Piece kopułowe - w dwóch mobilnych piecach będą wypiekane przygotowane potrawy (pieczywo plackowe).
Projekt 'Patelnie, łatuszki, grapeny, trójnóżki. Ceramika naczyniowa przy produkcji i konsumpcji pieczywa plackowego' będzie realizowany równolegle z warsztatami ceramiki tradycyjnej w ciągu wszystkich trzech dni trwania XV Ogólnopolskich Spotkań Garncarskich. A już wkrótce zaprezentujemy plakat tegorocznych Spotkań oraz szczegółowy program.
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego
pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego
Stanisław Brach (ur. 1972 r. w Gorlicach) pracę dydaktyczną (od 2010 roku kieruje Pracownią Ceramiki na Wydziale Rzeźby warszawskiej ASP) łączy z pracą artystyczną, zajmuje się rzeźbą, ceramiką artystyczną, rysunkiem i malarstwem. Jest absolwentem Wydziału Rzeźby Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie oraz Technikum Ceramicznego w Łysej Górze, stypendystą Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, laureatem wielu nagród krajowych i zagranicznych, organizatorem kilkudziesięciu wystaw indywidualnych i zbiorowych, uczestnikiem wielu plenerów i konkursów międzynarodowych m.in. we Włoszech, Japonii i Tajwanie. Jego prace można znaleźć w zbiorach Muzeum Rzeźby Współczesnej Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku, Międzynarodowym Muzeum Ceramiki w Faenza we Włoszech, New Taipei City Yingge Ceramics Museum w Tajwanie, w Pałacu Sztuki we Lwowie oraz w zbiorach prywatnych.
Piec węgierski, nad którego budową i uruchomieniem czuwał będzie prof. Brach, jest konstrukcją polową, wykonywaną z cegieł żaroodpornych (szamotowych), opalaną głównie koksem. Cechą charakterystyczną pieca węgierskiego jest to, że jest konstrukcją jednorazową, ponieważ po przeprowadzeniu wypału jest on rozbierany (materiały można wykorzystać do budowy kolejnego pieca). Piec podpalany jest od góry, cały proces trwa kilkanaście godzin a żarzący się koks daje bardzo widowiskowe efekty, szczególnie po zmroku. Wysoka temperatura wypału pozwala na uzyskanie ciekawych efektów wypalanej ceramiki.
Tak jak w ubiegłych latach XIV Ogólnopolskie Spotkania Garncarskie będą dawały możliwość aktywnego uczestniczenia w obu wydarzeniach - warsztatach ceramiki tradycyjnej oraz przygotowaniu i realizacji wypału w piecu węgierskim. Jednocześnie informujemy, że w zależności od rozwoju sytuacji epidemicznej tegoroczne Spotkania będą realizowane z zachowaniem rygorów sanitarnych obowiązujących w dniu ich realizacji.
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu pochodzących z Funduszu Promocji Kultury, uzyskanych z dopłat ustanowionych w grach objętych monopolem państwa , zgodnie z art. 80 ust. 1 ustawy z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych
Dlaczego o tym piszemy? Otóż atrakcją tegoroczych Ogólnopolskich Spotkań Garncarskich będzie właśnie wypał ceramiki siwej. Specjalnie na tę okazję w trakcie warsztatów zostanie wykonany piec ziemny. Uczestnicy spotkań będą mogli aktywnie uczestniczyć w budowie pieca, jego załadunku, będą mogli obserwować proces wypału oraz wyjmowania z pieca gotowych, gorących jeszcze siwaków. Całość zrealizuje Paweł Piechowski z Czarnej Wsi Kościelnej.
Paweł Piechowski jest czwartym pokoleniem kontynuującym rodzinne tradycje wytwarzania ceramiki. Swoje garncarskie szlify zdobywał pod okiem ojca i to od niego, jak sam mówi, zaraził się tą pasją. Obecnie prowadzi własną pracownię, gdzie przekazuje wiedzę kolejnym pokoleniom, prezentuje swoje wyroby i jako znany i ceniony garncarz od wielu lat zaszczyca swoją obecnością kolejne edycje Ogólnopolskich Spotkań Garncarskich.
Paweł Piechowski specjalizuje się w tworzeniu ceramiki siwej, biskwitowej (techniki tradycyjne) oraz brązowej (w tym wypadku jest to współczesna metoda barwienia). Na swoim koncie posiada wiele wyróżnień, dyplomów, jest członkiem Stowarzyszenia Twórców Ludowych w Lublinie, jest stypendystą Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego w Warszawie (2013 rok). Garncarstwo - jak sam twierdzi - stało się jego sposobem na życie. Bywalcy Ogólnopolskich Spotkań Garncarskich mogli również zauważyć, że drugą pasją Pawła są motocykle.
Już teraz zapraszamy do udziału w XIII Ogólnopolskich Spotkaniach Garncarskich. W tym roku odbędą się one w dniach 4-6 lipca. I tu - UWAGA - wracamy do wcześniejszego planu warsztatów - czwartek, piątek i sobota, a nie tak jak w ostatnich trzech latach - piątek, sobota i niedziela. Poza tym niezmiennie gwarantujemy miłą atmosferę, piękną pogodę i przede wszystkim grono wspaniałych mistrzów garncarskiego rzemiosła, którzy bedą dzielili się swoimi umiejętnościami i wiedzą.
Szczegóły, program, plakat i inne informacje - wkrótce.
(wykorzystane zdjęcia pochodzą ze zbiorów Pawła Piechowskiego)
XIII Ogólnopolskie Spotkania Garncarskie są dofinansowane ze środków Ministerstwa i Kultury i Dziedzictwa Narodowego
Warsztaty malowania ceramiki - wyodrębnione w tej edycji Spotkań z procesu tworzenia ceramiki - mają na celu zwrócenie większej uwagi na tę formę zdobienia, charakterystyczną zwłaszcza dla ceramiki łążkowskiej. Od lat wyróżnikiem tej ceramiki jest niezwykle bogata ornamentyka i duża skala stosowanych barw. Najczęściej występują motywy zdobnicze w formie kropek, linii falistych,spirali, kwiatków, palmetek, serc oraz motywy zoomorficzne. 'Wyroby z Łążka ze swymi charakterystycznymi formami i dekoracją odużym bogactwie motywów geometrycznych (ślimacznice), roślinnych (jodełkowata palmeta, listki bzu) i zwierzęcych (ptaki)występujących w nieprzeliczonej ilości kombinacji, daleko odbiegają od pretensjonalnych naczyń wykonywanych w innych ośrodkachdla miasta' - pisał Roman Reinfus w swojej pracy pt. 'Garncarstwo ludowe'.
Uczestnicząc w warsztatach będą Państwo mieli możliwość odtworzyć wybrane motywy zdobnicze, nanosząc je na przygotowane wcześniej naczynia. Do malowania będziemy używać tradycyjnych metod i narzędzi - w przypadku Łążka jest to krowi róg zakończony dutką z gęsiego pióra. Tradycją jest, że w Łążku malowaniem garnków zajmowały się kobiety stąd warsztaty malowania w ramach XII Ogólnopolskich Spotkań Garncarskich również poprowadzą trzy niezwykle utalentowane Panie - żony miejscowych garncarzy. Obok trzech stanowisk malowania motywów łążkowskich na warsztatach zaistnieje stanowisko zmotywami ośrodka w Bolimowie, stanowisko z motywami ośrodka w Pawłowie oraz stanowisko przygotowane przez pracownię JehnCeramika. Będzie to okazją do spróbowania różnych technik malowania, do poznania wielu motywów zdobniczych charakterystycznych dla poszczególnych regionów naszego kraju.
Oczywiście Wydarzeniem wiodącym XII Ogólnopolskich Spotkań Garncarskich niezmiennie pozostaną warsztaty ceramiki tradycyjnej prowadzone przez garncarzy łążkowskich oraz garncarzy zaproszonych z innych ośrodków/pracowni.
Więcej informacji wkrótce.
W zakładce multimedia/zdjęcia/2017 dodaliśmy fotorelację z warsztatów. Zapraszamy do obejrzenia.
Serdecznie zapraszamy wszystkich do Łążka Garncarskiego w dniach 30 czerwca - 2 lipca (piątek-niedziela), gdzie w trakcie trzech dni warsztatów każdy będzie miał okazję zagłębić się w tajniki garncarskiego rzemiosła, bądź 'podszlifować' umiejętności zdobyte podczas poprzednich edycji Spotkań. W tym roku oprócz garncarzy łążkowskich zawitają do nas ponownie mi.in. garncarze z Medyni Głogowskiej - ośrodka historycznie najmocniej związanego z ośrodkiem w Łążku Garncarskim.
Dla smakoszy atrakcją w tym roku będą warsztaty kulinarne 'Gliniana kuchnia na ziemiach Słowian', gdzie można będzie zarówno poczuć smaki danych potraw, jak i aktywnie uczestniczyć w ich przygotowywaniu. Szerzej o tym projekcie przeczytacie Państwo we wcześniejszej informacji na naszej stronie.
Warsztaty ceramiki tradycyjnej oraz warsztaty w ramch projektu 'Gliniana kuchnia na ziemiach Słowian' będą się odbywały równolegle w pracowni Adama Żelazko (Łążek Garncarski 27) w godzinach 10.00-17.00
Informujemy też, że podczas XI Ogólnopolskich Spotkań Garncarskich odbędzie się II losowanie nagród konkursu 'Z paszportem turystycznym po Ziemi Janowskiej'. Przypominamy, że jedną z pieczątek w paszporcie można uzyskać właśnie w Łążku Garncarskim. Na losowanie zapraszamy 2 lipca (niedziela) o godzinie 15.00.
Szczgółowe informacje o konkursie w tym regulamin tutaj
Warsztaty w ramach projektu 'Gliniana kuchnia na ziemiach Słowian' zostały zaplanowane tak aby każdy dzień miał przypisany przewodni temat kulinarny związany z prezentowanymi zespołami ceramiki. I tak dzień pierwszy, z tematem przewodnim: 'Słowiańskie garnki i prażnice' rozpocznie się godzinnym wykładem, dotyczącym technik wykonania prezentowanych i użytkowanych podczas warsztatów naczyń glinianych, ich nazewnictwa oraz sposobów użytkowania naczyń. Zrekonstruowane typy form naczyń, zostaną powiązane ze stosowanym nazewnictwem (na podstawie konsultacji naukowych). Na potrzeby warsztatów tego dnia zostaną przygotowane rekonstrukcje naczyń ceramiki grodziskowej z Kotliny Chodlikowskiej i grodziska w Grzybowie, X-XII w. Jako potrawy będą gotowane zupy brejowate, pieczone podpłomyki, wypiekane chleby w kloszach piekarniczych i prażone prażmo.
Tematem przewodnim dnia drugiego będą 'Trójnogie naczynia późnego średniowiecza'. Tego dnia podczas warsztatów zostanie zaprezentowana ceramika zrekonstruowana na podstawie opracowań związanych z wykopaliskami w Klasztorze Norbertanek w Strzelnie oraz przy współpracy naukowej z prof. Krystyną Sulkowską-Tuszyńską. Ceramika ta była produkowana przez lokalnych garncarzy i oprócz mieszkańców klasztoru, użytkowali ją również mieszkańcy okolicznych wsi. Bardziej wyszukane formy naczyń pozwoliły na zastosowanie w kuchni, nowoczesne jak na tamte czasy, nowe sposoby obróbki potraw. Podczas warsztatów odbędzie się pokaz wypieku chleba w piecu kopułowym, smażenie, gotowanie. Przewodnią potrawą będzie jarska polewka i kluski gotowane w garnku oraz na parze.
Tematyka trzeciego dnia - 'Hartowane garnki II Rzeczpospolitej' - będzie się obracała wokół rekonstrukcji naczyń kuchennych i stołowych, wytwarzanych przez garncarzy północno-wschodnich rejonów dawnej Rzeczpospolitej: Erazma Szyszki i Władysława Jurgielewicza. Do połowy XX wieku na wyżej wymienionych terenach zachowały się archaiczne sposoby wytwarzania oraz użytkowania naczyń. Erazm Szyszko jako jeden z nielicznych garncarzy produkował tylko naczynia kuchenne, niezdobione, w technice toczenia. Natomiast Władysław Jurgielewicz wylepiał naczynia do gotowania i pieczenia na kole sponowym. W związku z powstałymi jeszcze za życia wymienionych garncarzy opracowaniami naukowymi, przechowało się do dzisiejszych czasów bogate słownictwo związane z użytkowymi formami naczyń (nazwy części naczyń, oraz nazwy czynności związanych z gotowaniem). Przewodnie potrawy to barszcz i bliny pieczone na glinianych patelniach. W tym dniu odbędzie się również hartowanie naczyń w zakwasie żytnim.
Projekt 'Gliniana kuchnia na ziemiach Słowian' zakłada aktywne włączenie się jego uczestników w proces przygotowywania potraw. Przy użyciu żaren i stęp uczestnicy będą wytwarzać mąkę, kaszę, prażmo, przy ognisku, paleniskach i piecu będą współuczestniczyć w przygotowywaniu potraw.
(tekst na podst. materiałów Pracowni 'Garncarnia', zdjęcia: M. Florkowska, P. Szymański)
Tegoroczne Ogólnopolskie Spotkania Garncarskie odbędą się w dniach 30.06-2.07.
Szczegółowe informacje wkrótce.
Mateusz jest absolwentem Akademii Sztuk Pięknych im. Eugeniusza Gepperta we Wrocławiu na Wydziale Ceramiki i Szkła, stypendystą Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz ASP we Wrocławiu.
Podczas X Ogólnopolskich Spotkań Garncarskich zaprezentuje swój projekt pn. Mobilny Piec Ceramiczny w ramach którego odbędzie się autorski wykład 'Blizny po Ogniu' o pracy nad konstrukcjami do utrwalania ceramiki a także niezwykle efektowny, nocny wypał w Mobilnym Piecu Ceramicznym. Jest to własna konstrukcja Mateusza Grobelsnego, zbudowana z maty krzemowej i lekkiej cegły izolacyjnej na bazie pojazdu przyczepy. Wypał w Mobilnym Piecu Ceramicznym prezentowany był dotychczas m.in. na zamku Brollin w Niemczech podczas European Woodfire Conference, czy podczas Festivalu MunGyeong Chasabal 2012 w Korei Południowej.
Na warsztaty ceramiki tradycyjnej zapraszamy w godzinach 10.00-17.00. Wypał w Mobilnym Piecu Ceramicznym będzie się odbywał w tym samym czasie w trakcie trwania warsztatów, włączając noc z 2 na 3 lipca.
Przypominamy, że niezmiennie udział w Ogólnopolskich Spotkaniach Garncarskich jest bezpłatny.
X Ogólnopolskie Spotkania Garncarskie dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Organizację X Ogólnopolskich Spotkań Garncarskich wspierają:
Starostwo Powiatowe w Janowie Lubelskim, Urząd Miejski w Janowie Lubelskim oraz Lokalna Grupa Działania Leśny Krąg
IX Ogólnopolskie Spotkania Garncarskie będą się odbywały w pracowni Adama Żelazko w Łążku Garncarskim w godzinach 10.00-17.00. Udział w warsztatach, pokazie filmu i wszystkie inne wydarzenia w ramach IX Ogólnopolskich Spotkań Grancarskich są bezpłatne.
Zapraszamy
IX Ogólnopolskie Spotkania Garncarskie dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego
Warsztaty ceramiki dawnej poprowadzą:
- Joanna i Krzysztof Dziewientkowscy z Pracowni Lepiglina w Glinkach Mokrych. Specjalnością Joanny i Krzysztofa jest dawne rzemiosło w ujęciu historycznym i archeologicznym: pokazy tradycyjnego wytwarzania naczyń , wyplatania koszy czy barwienia przędzy wełnianej stają się lekcjami żywej historii. W swojej pracy opierają się na opracowaniach naukowych, znaleziskach archeologicznych i ikonografii, pamiętając przy tym o zachowywaniu szerokiego kontekstu i krytycznego podejścia do zdobytych informacji. W wyniku połączenia wieloletniego doświadczenia z dawnymi technikami oraz interpretacji historycznego przekazu powstają niepowtarzalne repliki niespotykane już w życiu codziennym. Są one żywym dowodem bogactwa kultury materialnej i życia codziennego w dawnych wiekach (lepiglina.com).
- Magdalena Kopiczko - zajmuje się wytwarzaniem historycznych naczyń ceramicznych z różnych epok. Są to naczynia wzorowane na zabytkach archeologicznych, wykonywane tradycyjnymi metodami stosowanymi w przeszłości, wykonywane są na wolnoobrotowym toczku lub na kole garncarskim szybkoobrotowym: gary i prażnice wytrzymujące żar ogniska, nieszkliwione lecz szczelne kubki czy w końcu szkliwione wyroby dla tych, co cenią wygodę (kopiczko.com).
- Garncarz Maciej BeneAkebe - warsztat Garncarza Macieja to rezultat zainteresowania średniowieczem powiązany z umiejętnościami rzeźbiarza i ceramika. Historyczne garncarstwo - rekonstruowanie pracy dawnego rzemieślnika - to główne działania jego warsztatu (garncarz.net).
Krzysztof Dziewientkowski | Magdalena Kopiczko | Maciej BeneAkebe |
Warsztaty tradycyjne poprowadzą jak co roku garncarze łążkowscy oraz garncarze przyjezdni reprezentujący tak znane i cenione ośrodki jak Bolimów, Pawłów, Czarna Wieś Kościelna, Węgorzewo i inne.
Podczas VIII Ogólnopolskich Spotkań Garncarskich odbędzie się pierwsza próba wypału w zrekonstruowanym w ubiegłym roku piecu kopułowym zaś Joanna i Krzysztof Dziewienkowscy zaprezentują jak wypalano ceramikę w dawnych czasach w palenisku otwartym.
Warsztaty będą się odbywały w pracowni Adama Żelazko (Łążek Garncarski 27) w godzinach 10.00-17.00. Udział jak zwykle - bezpłatny.
Serdecznie zapraszamy
VIII Ogólnopolskie Spotkania Garncarskie dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego |
Rekonstrukcja pieca kopułowego:
Warsztaty:
'Garncarstwo od kuchni':
I na koniec tradycyjnie - zdjęcie grupowe ;)
(Fot. Krzysztof Antoniak, Justyna Flis, Piotr Widz)
Dodatkową atrakcją tegorocznych Ogólnopolskich Spotkań Garncarskich będzie możliwość uczestniczenia w rekonstrukcji średniowiecznego pieca kopułowego, służącego w dawnych czasach zarówno do wypału ceramiki, jak i pieczenia chleba. Będzie się ona odbywała w trakcie wszystkich trzech dni trwania warsztatów. Rekonstrukcją pokierują Marta Florkowska oraz Paweł Szymański z Pracowni Garncarskiej w Kamionku Wielkim k. Węgorzewa, którzy ponadto w ostatnim dniu Spotkań zaprezentują pokaz przygotowywania dawnych potraw w palenisku otwartym i z użyciem glinianych naczyń (patelnie, trójnogi, różnej wielkości garnki gliniane, klosze piekarnicze). Podczas pokazu będzie możliwość spróbowania tak przygotowanych potraw.
VII Ogólnopolskie Spotkania Garncarskie odbędą się w Łążku Garncarskim w pracowni Adama Żelazko. W programie:
- tradycyjne warsztaty garncarskie – 4-6 lipca, godz. 10.00-17.00
- rekonstrukcja pieca kopułowego – 4-6 lipca, godz. 10.00-17.00
- „Garncarstwo od kuchni”, pokaz przygotowywania potraw w palenisku otwartym w glinianych naczyniach (połączony z degustacją) – 6 lipca, od godz. 17.00
Przypominamy, że udział w Ogólnopolskich Spotkaniach Garncarskich jest całkowicie bezpłatny.
VII Ogólnopolskie Spotkania Garncarskie odbywają się pod patronatem Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego
W tegorocznych Spotkaniach uczestniczyło 16 garncarek i garncarzy a także - jak co roku - całe mnóstwo turystów, których jednak nie udało się nam policzyć. Garncarze przybyli z różnych stron kraju, z bliska i z daleka, chociaż przeważali zdecydowanie ci, którzy mieli najbliżej. Oczywiście najbliżej mieli garncarze z Łążka Garncarskiego i pewnie dlatego było ich najwięcej, bo aż czterech. Tylko w nieznacznie mniejszej sile reprezentowane były inne ośrodki garncarskie - Urzędów, Baranów k. Puław, Pawłów, Czarna Wieś Kościelna, Bolimów, Węgorzewo, czy Człuchów.
Warsztaty odbyły się w pracowni Adama Żelazko, który jak co roku udostępnił nam na trzy dni (5-7.07) swoją pracownię, w zamian za co my zużyliśmy całkiem spore zapasy jego gliny. Pozostałe łążkowskie pracownie przez cały czas trwania Spotkań były dostępne do zwiedzania w związku z czym nie straciły ani grama gliny, a jeżeli straciły to z pewnością nie przez nas.
Tak jak przewidzieliśmy dużą atrakcją tegorocznych VI Ogólnopolskich Spotkań Garncarskich były koła przywiezione przez Martę Florkowską oraz Pawła Szymańskiego z Kamionka Wielkiego k. Węgorzewa – koło japońskie, koło indyjskie oraz zrekonstruowane koło z epoki średniowiecza. Pracownia garncarska prowadzona przez Martę i Pawła specjalizuje się w odtwarzaniu takich nietypowych konstrukcji z zamierzchłych czasów lub krajów Dalekiego Wschodu, które pozwalają poznać nieco inne oblicze garncarstwa, a przy okazji poćwiczyć również mięśnie ramion, co widać wyraźnie na zdjęciu obok.
Sporą sensację na VI Ogólnopolskich Spotkaniach Garncarskich wzbudził również wypał 'raku', głównie ze względu na temperaturę jaką wytwarzał piec, potęgując żar lejący się z nieba. Niestety przeprowadzenie wypału „raku” bez tego pieca byłoby mocno utrudnione a nawet niemożliwe, więc trzeba było znieść te niedogodności. A było warto, bo efekty wypału okazały się sensacją nie mniejszą niż sam wypał.
Wspomniane wyżej atrakcje w żaden sposób nie zmniejszyły zainteresowania pracą na tradycyjnych kołach. Uczestnicy warsztatów, pod okiem mistrzów garncarskiego rzemiosła stworzyli kilkaset prac – mis, dzbanów, garnków, itp. oraz kilka bardziej abstrakcyjnych form, których przeznaczenia nie udało się nam odgadnąć. Prace zostały zabrane przez ich autorów lub pozostały w pracowni, gdzie poczekają na wypalenie, susząc się w międzyczasie.
W piątkowy wieczór (6.07) garncarze gościli na festiwalu „Na rozstajnych drogach”, który odbywał się we wsi Szklarnia, położonej w samym sercu Parku Krajobrazowego Lasy Janowskie. Dzięki uprzejmości organizatorów festiwalu garncarze mieli niecodzienną okazję kontaktu z kulturą ludową regionu, mogli posłuchać tradycyjnej muzyki a także podziwiać talent aktorski naszego gospodarza Adama Żelazko, który na festiwalu wystąpił w przedstawieniu zatytułowanym „U garncarza Jadamka”.
A na VI Ogólnopolskich Spotkaniach Garncarskich wystąpili:
Aftewicz Paweł, Bolimów (Mazowsze) |
Arkuszyński Ryszard, Sokole (Kaszuby) |
Gajewski Cezary, Urzędów (Lubelszczyzna) |
Gierdal Irena, Węgorzewo (Mazury) |
Florkowska Marta, Kamionek Wielki (Mazury) |
Kiejda Leszek, Pawłów (Lubelszczyzna) |
Konopczyńska-Aftewicz Dorota, Bolimów (Mazowsze) |
Kozłowski Sebastian, Pawłów (Lubelszczyzna) |
Kudrewicz Jan, Czarna Wieś Kościelna (Podlasie) |
Kurzyna Czesław, Łążek Garncarski (Lubelszczyzna) |
Kurzyna Henryk, Łążek Garncarski (Lubelszczyzna) |
Maśny Adrian, Baranów (Lubelszczyzna) |
Maśny Władysław, Baranów (Lubelszczyzna) |
Szymański Paweł, Kamionek Wielki (Mazury) |
Żelazko Adam, Łążek Garncarski (Lubelszczyzna) |
Żelazko Mieczysław, Łążek Garncarski (Lubelszczyzna) |
Dziękujemy wszystkim, którzy wzięli udział w VI Ogólnopolskich Spotkaniach Garncarskich, garncarzom, uczestnikom warsztatów, wszystkim instytucjom, które wsparły organizację Spotkań. Dziękujemy naszym partnerom medialnym, którzy na bieżąco informowali o przebiegu Spotkań a także wszystkim innym mediom, które zapewniły trochę szumu medialnego wokół Spotkań…
… i zapraszamy za rok na kolejne - VII Ogólnopolskie Spotkania Garncarskie.
Były zapowiadane atrakcje - koło indyjskie
... i koło japońskie, które jak widać, cieszyło się dużym zainteresowaniem,
... a nawet takie - zbudowane na bazie koła od wozu.
Żar lał się z nieba
... i z pieca podczas wypału RAKU:
... ale warto było znieść te niedogodności, bo rezultat był niesamowity,
... a poźniej i tak można było odpocząć w cieniu.
Garncarze służyli radą i pomocą
... ale też pozwalali na odrobinę samodzielności,
... a kiedy glina nie chciała zmienić się w garnek
...garncarze znów służyli radą i pomocą.
Jedni siadali do koła i toczyli,
... inni stali przy kole i obserwowali,
... czasem była potrzebna siła,
... a czasem precyzja.
Pracę trzeba było podpisać,
... żeby później łatwiej było ją odnaleźć.
A więcej zdjęć wkrótce w zakładce Multimedia/Zdjęcia/OSG 2012.
Tradycyjnie już głównym punktem programu będą trzydniowe warsztaty a w ich trakcie mnóstwo innych atrakcji, m.in. garncarstwo orientalne oraz wypał japoński 'raku' (więcej informacji w poprzednim artykule).
Warsztaty będą się odbywały w godzinach 10.00-17.00.
Przypominamy, że udział w Ogólnopolskich Spotkaniach Garncarskich jest bezpłatny.
Patronat nad VI Ogólnopolskimi Spotkaniami Garncarskimi sprawują:
Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
Marszałek Województwa Lubelskiego
Starosta Powiatu Janowskiego
Burmistrz Janowa Lubelskiego
Patronat medialny:
Wsparcie organizacyjne:
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego
W programie m.in. warsztaty muzyki tradycyjnej „mistrz-uczeń”, starodawne gry i zabawy dla dzieci, teatr pod strzechą, projekcie filmów, wystawa fotograficzna w przestrzeni wsi, koncerty i zabawy taneczne z udziałem najwybitniejszych wiejskich śpiewaków i muzykantów oraz zespołów i artystów inspirujących się tradycją.
Ponadto spotkania, happeningi, obcowanie z przyrodą, koniki biłgorajskie, wędrówki po lesie i wiele innych atrakcji…
Festiwal bazuje i rozwija dotychczasowe doświadczenia i działania Szkoły Suki Biłgorajskiej z Janowa Lubelskiego, która od 2007 roku jako oddolna, nieformalna inicjatywa działa na rzecz zachowania i kontynuacji muzyki tradycyjnej in crudo regionu Roztocza Zachodniego.
Szczegółowe informacje na stronie www.festiwal.sukabilgorajska.pl
Organizator: Szkoła Suki Biłgorajskiej, Fundacja Ochrony i Rozwoju Twórczości Ludowej
Współorganizator: Park Krajobrazowy „Lasy Janowskie”
fot. J. Mazur
Pomimo jednak tak współczesnego profilu jesteśmy garncarzami czującymi całą duszą urodę czarnej ceramiki i surowe piękno naczyń kuchennych. Przedkładamy pracę przy piecach opalanych drewnem ponad masową produkcję suwenirów. Dzięki temu wiemy czym jest gnojona glina i znany nam jest dotyk bosej stopy do dębowego kręgu garncarskiego. W ten sposób łączymy współczesne i dawne rzemiosło garncarskie. (Paweł Szymański)
Opisy kręgów garncarskich:
I. Krąg indyjski - koło garncarskie o jednopunktowym podparciu, wykonane z litego drewna dębowego, nazwane zostało indyjskim kołem garncarskim, ze względu na swoje starożytne pochodzenie. Krąg o wadze 70 kg, w całości wykonałem bez zastosowania metalowych łączników i kleju. Posiada bardzo prymitywne drewniane łożysko, którego punkt podparcia znajduje się w środku ciężkości kręgu. Garncarz wprowadza krąg w ruch, przy pomocy drążka w pozycji stojącej a wytacza naczynie w pozycji kucznej. Rekonstrukcja tego typu kręgu pozwala weryfikować teorie o początkach garncarstwa „szybkoobrotowego”. Rekonstrukcja powstała w 2011 r.
Charakterystyka typologiczna: krąg znany w wielu starożytnych kulturach; koło lite drewniane; podparte w jednym punkcie; łożysko cierne drewniane; oś ruchoma; szybkoobrotowe, drążkowe.
Szczegóły techniczne: materiał: drewno dębowe i grabowe; rekonstrukcja ideowa najstarszego kręgu garncarskiego szybkoobrotowego; deski w układzie dwuwarstwowym połączone klinowanymi dyblami; łożysko z drewna grabowego. Koło o średnicy 1100 mm, waga 58 kg; czas swobodnego ruchu obrotowego 7 min.
Charakterystyka pracy – najprostsze a jednocześnie najtrudniejszy w obsłudze krąg o niestabilnej płaszczyźnie stolika roboczego. Przy bardzo dużej wprawie możliwość toczenia średniej wielkości naczyń w pozycji kucznej lub klęczącej. Typowy krąg wykorzystywany we wprawkach manualnych i ćwiczeniach medytacyjnych.
II. Krąg japoński - koło garncarskie azjatyckie o napędzie drążkowym. Drewniana konstrukcja skrzyniowa pozwala toczyć ceramikę w tradycyjnym, japońskim stylu. Krąg o dużej masie bezwładnościowej po rozpędzeniu, w swobodnym ruchu, obraca się ponad godzinę czasu, co jest efektem zastosowania specjalnych łożysk jak też umiejętnego znalezienia środka ciężkości układu. Głowica koła wyposażona jest w nakładki. Zasiad na kole, bezgłośna praca, jak też walory relaksacyjne tego kręgu pozwalają odkryć inne aspekty rzemiosła garncarskiego, tak różne od produkcji ceramiki. Garncarnia jest prekursorem zastosowania i propagowania azjatyckich kół, w działaniach relaksacyjno-terapeutycznych. Dzięki konstrukcji skrzyniowej koło jest łatwe w przewożeniu, utrzymaniu czystości i bezpieczne dla użytkowników. Prezentowane rozwiązanie techniczne jest autorską adaptacją tradycyjnych kół azjatyckich. Rekonstrukcja powstała w 2003 r.
Charakterystyka typologiczna – krąg proweniencji wschodnioazjatyckiej; napęd drążkowy; konstrukcja skrzynkowa; koło lite o osi ruchomej; zasiad niski.
Szczegóły techniczne – materiał: drewno sosnowe; stal konstrukcyjna, łożyska kulkowe; koło bezwładnościowe o wadze 45 kg, średnica 900 mm; czas swobodnego obrotu po ręcznym rozkręceniu 70 min. Konstrukcja współczesna, przenośna, inspirowana japońskimi kołami stacjonarnymi. Wyposażony w nakładki.
Charakterystyka pracy – doskonałe urządzenie rzemieślnicze, na którym można wykonać wszystkie formy ceramiczne. Możliwość wykorzystania dodatkowych narzędzi, w postaci szablonów, nakładek i form. Realnie oddaje wrażenia estetyczne przy tworzeniu ceramiki w duchu zen.
III. Krąg szybkoobrotowy szprychowy - koło garncarskie szprychowe o napędzie drążkowym z dostawianymi ławami, pozwalającymi na niski zasiad. Urządzenie wykonane z dużego dębowego i okutego obręczą koła od wozu. Rekonstrukcja wzorowana na późnośredniowiecznej ikonografii z terenów Środkowej Europy. Zaletą koła jest pomysłowa adaptacja łatwo dostępnego w dawnych czasach wyrobu kołodziejskiego, jak też i prostota wykonania. Podczas pracy na kole konieczna jest umiejętność zdejmowania naczyń z obracającego się stolika. Jest to najbardziej widowiskowe koło, wykorzywane podczas historycznych pokazów plenerowych. Rekonstrukcja powstała w 2011 r. w Garncarni.
Charakterystyka typologiczna – krąg proweniencji północnoniemieckiej z XIV w. Oś kręgu nieruchoma; stolik roboczy na przedłużeniu piasty; koło bezwładnościowe adoptowane z dużego koła szprychowego; łożysko cierne drewniane; zasiad niski nad kołem; napęd drążkowy.
Szczegóły techniczne – materiał: drewno dębowe, grabowe, stal konstrukcyjna. Waga koła 56 kg, średnica 1100 mm; wykonane według zasad rzemiosła kołodziejskiego; eksperymentalny egzemplarz specjalnie tulejowany w miejscu buksy w celu przeprowadzania doświadczeń nad różnego rodzaju łożyskami ciernymi.
Charakterystyka pracy – tworzenie ceramiki na tym kręgu przybliża realia pracy garncarzy średniowiecznych, dobre prezentuje się na pokazach i prelekcjach.
Tekst i zdjęcia: Marta Florkowska, Paweł Szymański
W zakładce Spotkania Garncarskie / Garncarze prezentujemy garncarzy, którzy prowadzili warsztaty podczas dotychczasowych edycji Ogólnopolskich Spotkań Garncarskich. Na tę chwilę są to tylko zdjęcia, ale nasza strona cały czas się rozwija więc nie jest wykluczone, że z czasem pojawi się tam więcej informacji zarówno o garncarzach, jak i ośrodkach, które prezentują.
Wkrótce zamieścimy informację o tegorocznych - VI Ogólnopolskich Spotkaniach Garncarskich.
Program Ogólnopolskich Spotkań Garncarskich
7-9 lipca - godz. 10.00-17.00 - warsztaty w pracowni Adama Żelazko, Łążek Garncarski 27.
8 lipca - godz. 19.00 - 'Tradycja i współczesność - dyskusja z garncarzami o garncarstwie', Janów Lubelski, Restauracja Myśliwska,
ul. J. Zamoyskiego 88.
Organizator:
Muzeum Regionalne w Janowie Lubelskim.
Organizację wspierają:
Stowarzyszenie Twórców Ludowych, Lokalna Grupa Działania Leśny Krąg w Janowie Lubelskim, Urząd Miejski w Janowie Lubelskim.
Patronat honorowy:
Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Patronat medialny:
Telewizja Miejska Stalowa Wola, Radio Lublin, Gazeta Chłopska oraz Tygodnik Nadwiślański.
Organizator: Muzeum Regionalne w Janowie Lubelskim e-mail: muzeumjanow@poczta.onet.pl | tel. 15 872 46 79 |
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego |